Το παιδί θύμα του ολοκαυτώματος
"Δε θυμάμαι να έπαιζα εκείνο τον καιρό. Στο γκέτο δεν μπόρεσα να παίξω....."
"Δε θυμάμαι να έπαιζα εκείνο τον καιρό. Στο γκέτο δεν μπόρεσα να παίξω....."
Ένα μικρό κοριτσάκι
περιμένει να το ανεβάσουν στο φορτηγό, και κρατάει από το χέρι ένα ακόμη
μικρότερο νήπιο, όταν γυρίζει το προσωπάκι του για να δει τον φακό της κάμερας
και τον Γερμανό που φωτογραφίζει. Κατά πάσα πιθανότητα, ήταν η τελευταία
φωτογραφία της πολύ σύντομης ζωής του. Δεν είχε κάνει τίποτα.
"Φιλιά εις τα παιδιά" / απόσπασμα 1ο: "Τέλος του παιχνιδιού"
Σ'
αυτό το απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ "Φιλιά εις τα παιδιά" η Ευτυχία
και ο Σήφης, μικρά Εβραιόπουλα από τα Γιάννενα και τα Χανιά, μιλάνε για τα
παιχνίδια και τις τρυφερές στιγμές που άφησαν πίσω τους φεύγοντας βιαστικά από
τα σπίτια τους για να κρυφτούν από τους Γερμανούς. Οι 5 ηλικιωμένοι ήρωες της
ταινίας κυριολεκτικά μεταμορφώνονται μπροστά στο φακό: ξαναγίνονται παιδιά.
Αυτό συμβαίνει πολλές φορές στην ταινία κι έχεις την αίσθηση ότι βλέπεις
μπροστά σου όχι γέρους αλλά παιδιά που μιλάνε μέσα από γεροντικά σώματα.
"Φιλιά εις τα παιδιά" / απόσπασμα 2ο: "Τα 3
κορίτσια"
Σ'
αυτό το απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ "Φιλιά εις τα παιδιά", οι τρείς ηλικιωμένες γυναίκες της ταινίας
αγγίζουν την γυναικεία πλευρά των "κρυμμένων παιδιών", αυτών που
σώθηκαν από το θάνατο κρυμμένα σε Χριστιανικά σπίτια. Οι τρεις μικρές
Εβραιοπούλες της Κατοχής έχασαν, όπως ακριβώς και τα αγόρια, την ελευθερία
τους, πολλούς συγγενείς, φίλους και γείτονες, τους τόπους που μεγάλωσαν και
αγάπησαν. Έχασαν και την παιδική τους ηλικία. Τα κορίτσια όμως έχασαν επί πλέον
και τη χαρά της πρώϊμης εφηβείας, το πρώτο σκίρτημα της γυναίκας που μεγάλωνε
μέσα τους.
"Φιλιά εις τα παιδιά" / απόσπασμα 3ο: "Οδυνηρές
απώλειες"
Αυτό
το απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ "Φιλιά εις τα παιδιά" ξεκινάει με τα
βουβά πλάνα από το Άουσβιτς και τη φρίκη που κινηματογράφησαν οι Σύμμαχοι όταν
το απελευθέρωσαν, με τα ρούχα, τα κομμένα στοιβαγμένα μαλλιά, τα παιδικά
παιχνίδια κλπ, και συνεχίζει με τα βουβά πρόσωπα των 5 αφηγητών της ταινίας.
Την παρατεταμένη σιωπή σπάει η Ροζίνα, Εβραιοπούλα από τη Θεσσαλονίκη, μιλώντας
για το βαρύ πένθος που από μικρό παιδί κουβαλάει σε όλη της τη ζωή και
ακολουθεί ο Μάριος, από την Αθήνα, λέγοντας τι θυμάται από τον πατέρα του που
έχασε. Βαρύ συλλογικό και προσωπικό φορτίο στις πλάτες των μικρών παιδιών, ένα
φορτίο που ακόμα μοιάζει αβάσταχτο.
"Φιλιά εις τα παιδιά" / απόσπασμα 4ο:
"Προσκυνώντας Επιτάφιο"
Αυτό το απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ "Φιλιά
εις τα παιδιά" δεν περιλαμβάνεται στην τελική κόπια προβολής. Εδώ η
Ευτυχία Νάχμαν μιλάει για τότε που, μικρή Εβραιοπούλα κρυβόταν με ψεύτικη
ταυτότητα στο σπίτι του γενναίου Χριστιανού Μίμη Αγγελόπουλου στα Κάτω Πατήσια,
στην Γερμανοκρατούμενη Αθήνα. Μαζί με τον αδελφό της Ιάκωβο (που είχε το
ψεύτικο όνομα "Νίκος") πήγαιναν στο εκκλησάκι του Αγίου Αντρέα τις
ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας του 1944 για να μην δώσουν υποψίες στους γείτονες.
Προσκύνησαν μάλιστα τον Επιτάφιο! Στο απόσπασμα από την ταινία η Ευτυχία μιλάει
για τα διλήμματα και τις τύψεις που ένοιωσε ως δεκάχρονο παιδί.
Βίαιος
εκτοπισμός της Εβραϊκής κοινότητας των Ιωαννίνων
Το μεγάλο πλήγμα για τη Ρωμανιώτικη Κοινότητα των Ιωαννίνων συνέβη με τον Β’ Παγκόσμιο
Πόλεμο.
Στις 25 Μαρτίου 1944, ανήμερα της εθνικής επετείου της
Επανάστασης του 1821, συντελείται η έναρξη του διωγμού των Εβραίων στα
Ιωάννινα από τα ναζιστικά στρατεύματα
των SS, τα οποία συνέλαβαν αιφνιδιαστικά σχεδόν το σύνολο της
εβραϊκής κοινότητας (περί τα 1.850 άτομα).
Η Εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων υπέστη μία πληθυσμιακή
μείωση της τάξεως του 91%, όταν σε πανελλαδικό επίπεδο, ο εβραϊκός πληθυσμός
μειώθηκε κατά 86%.
