Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2015

Η λύση του Γόρδιου δεσμού


 Alexander cuts the Gordian Knot     École nationale supérieure des Beaux-Arts




Η Μάχη της Ισσού. Ψηφιδωτό στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης


Ενότητα 7η  Η λύση του γόρδιου δεσμού

Ὡς δὲ Άλέξανδρος ἐς Γόρδιον παρῆλθεν,
Όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο,
πόθος λαμβάνει αὐτὸν τὴν ἅμαξαν ἰδεῖν τὴν Γορδίου
τον κατέλαβε πόθος να δει την άμαξα του Γορδίου
καὶ τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης τὸν δεσμόν.
και το δεσμό του ζυγού της άμαξας.
Πρὸς δὲ δὴ ἄλλοις καὶ τόδε περὶ τῆς ἁμάξης ἐμυθεύετο,
Και μεταξύ άλλων, βέβαια, και αυτό λεγόταν για την άμαξα,
ὅστις λύσειε τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης τὸν δεσμόν,
ότι δηλαδή, όποιος λύσει το δεσμό του ζυγού της άμαξας,
τοῦτον χρῆναι  ἄρξαι τῆς Ἀσίας.
αυτός ήταν ορισμένο από τη μοίρα να εξουσιάσει την Ασία.
Ἦν δὲ ὁ δεσμὸς ἐκ φλοιοῦ κρανίας
Ο δεσμός ήταν από φλούδα κρανιάς
καὶ τούτου οὔτε τέλος οὔτε ἀρχὴ ἐφαίνετο.
και δε φαινόταν ούτε το τέλος ούτε η αρχή του.
Ἀλέξανδρος δὲ, ὡς ἀπόρως μὲν εἶχεν ἐξευρεῖν  λύσιν τοῦ δεσμοῦ,
Ο Αλέξανδρος, επειδή αδυνατούσε να βρει τη λύση του δεσμού,
ἄλυτον δὲ περιιδεῖν οὐκ ἤθελε,
αλλά και δεν ήθελε να τον αφήσει άλυτο,
(φοβούμενος) μή τινα καὶ τοῦτο ἐς τοὺς πολλοὺς κίνησιν ἐργάσηται,
γιατί φοβόταν μήπως αυτό προκαλέσει κάποια αναταραχή στο πλήθος,
παίσας τῷ ξίφει διέκοψε τὸν δεσμὸν καὶ λελύσθαι ἔφη.
αφού χτύπησε το δεσμό με το ξίφος του, τον έκοψε και είπε ότι λύθηκε.
Ἀπηλλάγη δ’ οὖν ἀπό τῆς ἁμάξης
Απομακρύνθηκε, λοιπόν, από την άμαξα
αὐτός τε καὶ οἱ ἀμφ’ αὐτόν
ο ίδιος και οι σύντροφοί του
ὡς τοῦ λογίου τοῦ ἐπὶ τῇ λύσει τοῦ δεσμοῦ ξυμβεβηκότος.
με την ιδέα ότι είχε εκπληρωθεί ο χρησμός για τη λύση του δεσμού.
Καὶ γὰρ καὶ τῆς νυκτός ἐκείνης  βρονταί τε
Και πράγματι τη νύχτα εκείνη βροντές
καὶ σέλας  ἐξ οὐρανοῦ ἐπεσήμηναν·
και λάμψη από τον ουρανό έδωσαν σημείο επιδοκιμασίας·
καὶ ἐπὶ τούτοις ἔθυε τῇ ὑστεραίᾳ Ἀλέξανδρος
γι’ αυτό το λόγο ο Αλέξανδρος την επόμενη μέρα πρόσφερε θυσία
τοῖς φήνασι θεοῖς
στους θεούς που του φανέρωσαν
τὰ τε σημεῖα καὶ τὴν  λύσιν τοῦ δεσμοῦ.
τα σημάδια και τον τρόπο λύσης του δεσμού.

© Ελληνικός Πολιτισμός -  Γιάννης Παπαθανασίου-Κατερίνα Πρανδέκου


Παράλληλα κείμενα

Ο Πλούταρχος, ο οποίος συνέγραψε τη βιογραφία του Αλεξάνδρου, παραθέτει δύο εκδοχές σχετικά με τη λύση του γόρδιου δεσμού.

Κείμενο

Οἱ μὲν οὖν πολλοί φασι, τῶν δεσμῶν τυφλὰς ἐχόντων τὰς ἀρχὰς καὶ δι' ἀλλήλων πολλάκις σκολιοῖς ἑλιγμοῖς ὑποφερομένων, τὸν Ἀλέξανδρον ἀμηχανοῦντα λῦσαι, διατεμεῖν τῇ μαχαίρᾳ τὸ σύναμμα, καὶ πολλὰς ἐξ αὐτοῦ κοπέντος ἀρχὰς φανῆναι. Ἀριστόβουλος δὲ καὶ πάνυ λέγει ῥᾳδίαν αὐτῷ γενέσθαι τὴν λύσιν, ἐξελόντι τοῦ ῥυμοῦ τὸν ἕστορα καλούμενον, ᾧ συνείχετο τὸ ζυγόδεσμον, εἶθ' οὕτως ὑφελκύσαντι τὸν ζυγόν.

Πλούταρχος, Ἀλέξανδρος 18.3-4


Μετάφραση

Οι πολλοί, λοιπόν, ισχυρίζονται, επειδή δε φαίνονταν οι άκρες των σχοινιών και επειδή είχαν δεθεί με αλλεπάλληλους κόμπους και ο Αλέξανδρος δεν ήξερε να τον λύσει, ότι έκοψε με το ξίφος τον δεσμό και, όταν κόπηκε, ότι φάνηκαν πολλές άκρες απ’ αυτόν. Ο Αριστόβουλος πάλι λέει ότι η λύση γι’ αυτόν ήταν πολύ εύκολη, αφού αφαίρεσε από τον άξονα (το τιμόνι) της άμαξας τον ονομαζόμενο πάσσαλο, με τον οποίο συγκρατιόταν το ζυγόδεσμο και έπειτα απομάκρυνε έτσι τον ζυγό.





Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2015

Ουσιαστικά Α' κλίσης





ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ

Ενικός

αρσενικά
θηλυκά

σε -ας
σε -ης
σε -α
σε -η
ον.
γεν.
δοτ.
αιτ.
κλ.
-ας
-ου
-
-αν
-α
-ης
-ου
-
-ην
-α ή -η
-α
-ας ή -ης
-ᾳ ή -ῃ
-αν
-α
-η
-ης
-
-ην
-η
Πληθυντικός
ον.
γεν.
δοτ.
αιτ.
κλ.
-αι
-ῶν
-αις
-ας
-αι




σε -ας
σε -ης
(οξύτονα)
σε -ης
 (παροξύτονα)
σε -ης

τοῦ
τῷ
τὸν
νεανί-ας
νεανί-ου
νεανί-
νεανί-αν
νεανί-α
ποιητ-ής
ποιητ-οῦ
ποιητ-
ποιητ-ήν
ποιητ-ά
στρατιώτ-ης
στρατιώτ-ου
στρατιώτ-
στρατιώτ-ην
στρατιώτ-α
εὐπατρίδ-ης
εὐπατρίδ-ου
εὐπατρίδ-
εὐπατρίδ-ην
εὐπατρίδ-η
 
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
νεανί-αι
νεανι-ῶν
νεανί-αις
νεανί-ας
νεανί-αι
ποιητ-αί
ποιητ-ῶν
ποιητ-αῖς
ποιητ-άς
ποιητ-αί
στρατιῶτ-αι
στρατιωτ-ῶν
στρατιώτ-αις
στρατιώτ-ας
στρατιῶτ-αι
εὐπατρίδ-αι
εὐπατριδ-ῶν
εὐπατρίδ-αις
εὐπατρίδ-ας
εὐπατρίδ-αι
 



(οξύτονα)
(προπαροξύτονα)
(παροξύτονα)
(παροξύτονα)
τῆς
τῇ
τὴν

 
στρατι-ά
στρατι-ᾶς
στρατι-
στρατι-άν
στρατι-ά
πολιτεί-α
πολιτεί-ας
πολιτεί-
πολιτεί-αν
πολιτεί-α
ἀλήθει-α
ἀληθεί-ας
ἀληθεί-
ἀλήθει-αν
ἀλήθει-α
ὥρ-α
ὥρ-ας
ὥρ-
ὥρ-αν
ὥρ-α
σφαῖρ-α
σφαίρ-ας
σφαίρ-
σφαῖρ-αν
σφαῖρ-α
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς

 
στρατι-αί
στρατι-ῶν
στρατι-αῖς
στρατι-άς
στρατι-αί
πολιτεῖ-αι
πολιτει-ῶν
πολιτεί-αις
πολιτεί-ας
πολιτεῖ-αι
ἀλήθει-αι
ἀληθει-ῶν
ἀληθεί-αις
ἀληθεί-ας
ἀλήθει-αι
ὧρ-αι
ὡρ-ῶν
ὥρ-αις
ὥρ-ας
ὧρ-αι
σφαῖρ-αι
σφαιρ-ῶν
σφαίρ-αις
σφαίρ-ας
σφαῖρ-αι


(παροξύτονα)
(προπαροξύτονα)
τῆς
τῇ
τὴν
γλῶσσ-α
γλώσσ-ης
γλώσσ-
γλῶσσ-αν
γλῶσσ-α
 
τράπεζ-α
τραπέζ-ης
τραπέζ-
τράπεζ-αν
τράπεζ-α
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
γλῶσσ-αι
γλωσσ-ῶν
γλώσσ-αις
γλώσσ-ας
γλῶσσ-αι
 
τράπεζ-αι
τραπεζ-ῶν
τραπέζ-αις
τραπέζ-ας
τράπεζ-αι

θηλυκά σε -η (γενική -ης)


(οξύτονα)
(παροξύτονα)
τῆς
τῇ
τὴν
ψυχ-ή
ψυχ-ῆς
ψυχ-
ψυχ-ήν
ψυχ-ή
 
κώμ-η
κώμ-ης
κώμ-
κώμ-ην
κώμ-η
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
ψυχ-αί
ψυχ-ῶν
ψυχ-αῖς
ψυχ-άς
ψυχ-αί
 
κῶμ-αι
κωμ-ῶν
κώμ-αις
κώμ-ας
κῶμ-αι

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2015

Αρχαία Ελληνικά Α' Γυμνασίου Εν. 6, Αισώπου Μύθοι

Ο Αίσωπος και οι μύθοι του
Ο Αίσωπος ήταν αρχαίος Έλληνας μυθοποιός και μυθογράφος. Θεωρείται ιδρυτής του λογοτεχνικού είδους που σήμερα ονομάζεται παραβολή ή αλληγορία. Για τη ζωή του δεν υπάρχουν ακριβείς και συγκεκριμένες πληροφορίες, από πολλούς μάλιστα αμφισβητείται ακόμη και η ύπαρξή του.
Είναι ο διασημότερος από τους αρχαίους μυθοποιούς, αναμφισβήτητος πατέρας του αρχαίου μύθου. Θεωρείται επίσης ο κορυφαίος της λεγόμενης διδακτικής μυθολογίας. Δεν έγραψε κανέναν από τους μύθους αλλά τους διηγόταν προφορικά.
Τη βιογραφία του Αισώπου συνέγραψε τον 14ο μ.Χ. αιώνα ο μοναχός Μάξιμος Πλανούδης και περιέχονται σ' αυτή πολλά ανέκδοτα για τη ζωή και την εν γένει δράση του.
Πρωταγωνιστές στους μύθους του Αισώπου είναι, κατά το πλείστον, ορισμένα ζώα, όπως η αλεπού, ο λύκος, το λιοντάρι, τοελάφι κ.ά. Κυρίως είναι διάλογοι μεταξύ ζώων που μιλούν κι ενεργούν σαν άνθρωποι, ενώ υπάρχουν και μερικοί με ανθρώπους ή θεούς. Πρόκειται για μικρά οικιακά αφηγήματα, διατυπωμένα με μεγάλη συντομία. Ο χαρακτήρας τους είναι ηθικοδιδακτικός, συμβολικός κι αλληγορικός. Οι Μύθοι αυτοί έχουν ιδιαίτερη χάρη, θαυμαστή απλότητα κι άφταστη διδακτικότητα. Είναι παρμένοι από τη καθημερινή ζωή και τη φύση. Είχε τη μοναδική ικανότητα να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες, ψυχή και λαλιά, σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα αυτά που διηγείται έχουν συμβεί. Βασικό χαρακτηριστικό των διηγήσεών του ήταν το επιμύθιο το οποίο ήταν εύληπτο για τα παιδιά και το λαό.
https://el.wikipedia.org/wiki/Αίσωπος



Στο μύθο της ενότητας ένα ελάφι καθώς πίνει νερό σε μια πηγή και βλέπει το είδωλό του, επαινούσε τα κέρατά του και κατηγορούσε τα πόδια του.
Ώσπου ήρθαν οι κυνηγοί. Το ελάφι το βάζει στα πόδια και σώζεται προσωρινά, μέχρι που φτάνει σ' ένα δάσος.
Εκεί όμως τα κέρατά του μπλέχτηκαν και τότε...







Λεξιλόγιο κειμένου και μετάφραση

1
Ἔλαφος εὐμεγέθης ὥρᾳ θέρους

Ἔλαφος = ελάφι
εὐμεγέθης = (ευ + μέγεθος) μεγαλόσωμο
ὥρᾳ = η εποχή // πρβλ. ώρα, ωραίος άγουρος < άγωρος < άωρος = α στερητικό + ώρα = που δεν έχει ωριμάσει, που δεν ήρθε η ώρα του
2
διψῶν παραγίνεται ἐπί τινα πηγήν

παραγίνεται του ρ. παραγίγνομαι = φτάνω κοντά
3
 διαυγῆ καὶ βαθεῖαν

διαυγῆ > ὁ, ἡ διαυγής, τὸ διαυγές = καθαρός
4
καὶ πιών ὅσον ἤθελεν

πιών > του ρ. πίνω = αφού ήπιε
5
προσεῖχεν τῇ ἰδέᾳ τοῦ σώματος.

προσεῖχεν = παρατηρούσε
τῇ ἰδέᾳ = τη μορφή
6
Καὶ μάλιστα μὲν ἐπήνει τὴν φύσιν τῶν κεράτων

μάλιστα = κυρίως
ἐπήνει > του ρ. ἐπαινῶ = επαινούσε
τὴν φύσιν = τη φύση, τη μορφή
7
ὡς κόσμος εἴη παντὶ τῷ σώματι.

κόσμος στολίδι // πρβλ. κόσμημα
εἴη = ήταν
παντί = για όλο
τῷ σώματι = το σώμα
ὡς κόσμος εἴη παντί τῷ σώματι = με την ιδέα ότι ήταν στολίδι για όλο το σώμα του
8
Ἔψεγεν δὲ τὴν λεπτότητα τῶν σκελῶν

ἔψεγεν > του ρ. ψέγω = κατηγορώ, κατακρίνω // πρβλ. ψεγάδι, άψογος
τὸ σκέλος = το πόδι // πρβλ. υποσκελίζω
9
ὡς οὐχ οἵων τε ὄντων

ὡς οὐχ οἵων τε ὄντων = επειδή κατά τη γνώμη του δεν μπορούσαν
φέρειν πᾶν τὸ βάρος.

φέρειν > του ρ. φέρω = σηκώνω
πᾶν = όλο
Ἐν ὧ δὲ πρὸς τούτοις ἦν,

Ἐν ὧ δὲ πρὸς τούτοις ἦν = ενώ ασχολούνταν μ' αυτά
αἰφνιδίως ἀκούεται ὑλακή τε κυνῶν

αἰφνιδίως = ξαφνικά
ὑλακή = γαύγισμα
κυνῶν > γεν. πληθ. του ουσ. ὁ ἡ κύων = το σκυλί > των σκύλων
καὶ κυνηγέται πλησίον .

κυνηγέται > ον. πληθ. του ουσ. ὁ κυνηγέτης = ο κυνηγός
Ὁ δὲ ὥρμα πρὸς φυγήν

Ὁ δὲ = κι αυτό (το ελάφι)
ὥρμα > του ρ. ὁρμάω-ὁρμῶ
ὥρμα πρὸς φυγήν = άρχισε να τρέχει ορμητικά, για να ξεφύγει
καὶ, μέχρις ὅπου διὰ πεδίου ἐποιεῖτο τὸν δρόμον,

μέχρις ὅπου διὰ πεδίου ἐποιεῖτο τὸν δρόμον = όσο έτρεχε σε ομαλό έδαφος
ἐσώζετο ὑπὸ τῆς ὠκύτητος τῶν σκελῶν.

ὑπό τῆς ὠκύτητος = από την ταχύτητα
σκελῶν > γεν. πληθ. του ουσ. τὸ σκέλος = το πόδι // πρβλ. υποσκελίζω
Ἐπεὶ δὲ ἐνέπεσεν εἰς πυκνήν καὶ δασεῖαν ὕλην,

ἐνέπεσεν = του ρ. ἐμπίπτω = πέφτω > έπεσε
πυκνήν = αδιαπέραστη
δασεῖαν = πυκνή
ὕλη = δάσος
ἐμπλακέντων αὐτῷ τῶν κεράτων ἑάλω,

ἐμπλακέντων αὐτῷ = επειδή του μπλέχτηκαν
ἑάλω > του ρ. ἁλίσκομαι = παγιδεύτηκε, πιάστηκε
μαθὼν πείρᾳ

μαθὼν = έμαθε
πείρᾳ = εξ ιδίας πείρας
ὅτι ἄρα ἦν ἄδικος κριτὴς τῶν ἰδίων

ἄρα = λοιπόν, πράγματι
ἦν > πρτ. του ρ. εἰμί = είμαι > ήταν
τῶν ἰδίων = των δικών του γνωρισμάτων / χαρακτηριστικών
ψέγων μὲν τὰ σώζοντα,

ψέγων = του ρ. ψέγω = κατηγορώ, κατακρίνω // πρβλ. ψεγάδι, άψογος
σώζοντα = του ρ. σώζω = αυτά που το έσωζαν
ἐπαινῶν δὲ τὰ προδόντα αὑτόν.

Ενότητα 6η   Η ομορφιά δεν είναι το παν

῎Ελαφος εὐμεγέθης ὥρᾳ θέρους
Ένα μεγαλόσωμο ελάφι σε εποχή καλοκαιριού,
διψῶν παραγίνεται
καθώς διψούσε, φτάνει κοντά
ἐπί τινα πηγὴν διαυγῆ καὶ βαθεῖαν
σε κάποια καθαρή και βαθιά πηγή
καὶ πιὼν ὅσον ἤθελεν
 και, αφού ήπιε όσο (νερό) ήθελε,
προσεῖχεν τῇ τοῦ σώματος ἰδέᾳ.
παρατηρούσε τη μορφή του σώματός του.
Καὶ μάλιστα μὲν ἐπῄνει τὴν φύσιν τῶν κεράτων
Και κυρίως επαινούσε τη φύση των κεράτων του
ὡς κόσμος εἴη παντὶ τῷ σώματι.
με την ιδέα ότι αυτά ήταν στολίδι για όλο το σώμα του.
Ἔψεγεν δὲ τὴν τῶν σκελῶν λεπτότητα
Αντίθετα, κατηγορούσε τα λεπτά του πόδια,
ὠς οὐχ οἵων τε ὄντων φέρειν πᾶν τὸ βάρος.
επειδή, κατά τη γνώμη του, δεν μπορούσαν να αντέξουν όλο το βάρος του.
Ἐν ᾧ δὲ πρὸς τούτοις ἦν,
Και ενώ ασχολούνταν με αυτά,
ὑλακή τε κυνῶν αἰφνιδίως ἀκούεται
ξαφνικά ακούγεται  γάβγισμα σκυλιών
καὶ κυνηγέται πλησίον.
και κυνηγοί το πλησιάζουν.
Ὁ δὲ πρὸς φυγὴν ὥρμα
Αυτό άρχισε να τρέχει ορμητικά, για να ξεφύγει,
καὶ μέχρις ὅπου διὰ πεδίου ἐποιεῖτο τὸν δρόμον,
και όσο έτρεχε σε ομαλό έδαφος,
ἐσῴζετο ὑπὸ τῆς ὠκύτητος τῶν σκελῶν.
σωζόταν από την ταχύτητα των ποδιών του.
᾽Επεὶ δὲ εἰς πυκνὴν καὶ δασεῖαν ὕλην ἐνέπεσεν,
Όταν όμως έφτασε σε αδιαπέραστο και πυκνό δάσος,
ἐμπλακέντων αὐτῷ τῶν κεράτων ἑάλω,
επειδή του μπλέχτηκαν τα κέρατα, παγιδεύτηκε
πείρᾳ μαθὼν
 και έμαθε εξ ιδίας πείρας
ὅτι ἄρα ἄδικος ἦν τῶν ἰδίων κριτὴς
ότι πράγματι ήταν άδικος κριτής των ατομικών του γνωρισμάτων,
ψέγων μὲν τὰ σῴζοντα,
γιατί κατηγορούσε αυτά που το έσωζαν,
ἐπαινῶν δὲ τὰ προδόντα αὑτόν.
ενώ επαινούσε αυτά που το πρόδωσαν.

© Ελληνικός Πολιτισμός -  Γιάννης Παπαθανασίου-Κατερίνα Πρανδέκου

Παράλληλα κείμενα

Στο παρακάτω απόσπασμα ο Μαντίθεος, γνωρίζοντας ότι ψέγεται για τα αριστοκρατικά του φρονήματα, όσο και για την εικόνα του, προσπαθεί να πείσει ότι δεν πρέπει να κρίνεται κανείς με βάση την εξωτερική του εμφάνιση αλλά με βάση τα έργα του. Η εξωτερική εμφάνιση αποτελεί απατηλό κριτήριο, αντίθετα τα έργα αναδεικνύουν την πραγματική φύση των ανθρώπων.


Κείμενο

Καίτοι χρὴ τοὺς φιλοτίμως καὶ κοσμίως πολιτευομένους ἐκ τῶν τοιούτων σκοπεῖν, ἀλλ' οὐκ εἴ τις κομᾷ, διὰ τοῦτο μισεῖν· τὰ μὲν γὰρ τοιαῦτα ἐπιτηδεύματα οὔτε τοὺς ἰδιώτας οὔτε τὸ κοινὸν τῆς πόλεως βλάπτει, ἐκ δὲ τῶν κινδυνεύειν ἐθελόντων πρὸς τοὺς πολεμίους ἅπαντες ὑμεῖς ὠφελεῖσθε. Ὥστε οὐκ ἄξιον ἀπ' ὄψεως, ὦ βουλή, οὔτε φιλεῖν οὔτε μισεῖν οὐδένα, ἀλλ' ἐκ τῶν ἔργων σκοπεῖν· πολλοὶ μὲν γὰρ μικρὸν διαλεγόμενοι καὶ κοσμίως ἀμπεχόμενοι μεγάλων κακῶν αἴτιοι γεγόνασιν, ἕτεροι δὲ τῶν τοιούτων ἀμελοῦντες πολλὰ κἀγαθὰ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι.

Λυσίας, Ὑπὲρ Μαντιθέου 18-19



Μετάφραση

Πράγματι, πρέπει όσοι πολιτεύονται με φιλοτιμία και σεμνότητα να εξετάζουν από αυτά κι όχι αν κάποιος έχει μακριά μαλλιά, και γι’ αυτό να τον μισούν· γιατί οι τέτοιες ασχολίες δεν βλάπτουν ούτε τους πολίτες ούτε τους άρχοντες. Αντίθετα από αυτούς που θέλουν να διακινδυνεύουν εναντίον των εχθρών όλοι εσείς ωφελείστε. Ώστε, κύριοι βουλευτές, δεν αξίζει από την εξωτερική εμφάνιση ούτε να αγαπάτε κάποιον ούτε να μισείτε, αλλά να τον εξετάζετε από τις πράξεις του· γιατί πολλοί, αν και μιλούν λίγο κι αν ντύνονται με ευπρέπεια, έχουν γίνει αίτιοι μεγάλων κακών, ενώ άλλοι όμως που τα παραμελούν αυτά, έχουν προσφέρει σε σας πολλά και χρήσιμα.