Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2015

Η λύση του Γόρδιου δεσμού


 Alexander cuts the Gordian Knot     École nationale supérieure des Beaux-Arts




Η Μάχη της Ισσού. Ψηφιδωτό στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης


Ενότητα 7η  Η λύση του γόρδιου δεσμού

Ὡς δὲ Άλέξανδρος ἐς Γόρδιον παρῆλθεν,
Όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο,
πόθος λαμβάνει αὐτὸν τὴν ἅμαξαν ἰδεῖν τὴν Γορδίου
τον κατέλαβε πόθος να δει την άμαξα του Γορδίου
καὶ τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης τὸν δεσμόν.
και το δεσμό του ζυγού της άμαξας.
Πρὸς δὲ δὴ ἄλλοις καὶ τόδε περὶ τῆς ἁμάξης ἐμυθεύετο,
Και μεταξύ άλλων, βέβαια, και αυτό λεγόταν για την άμαξα,
ὅστις λύσειε τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης τὸν δεσμόν,
ότι δηλαδή, όποιος λύσει το δεσμό του ζυγού της άμαξας,
τοῦτον χρῆναι  ἄρξαι τῆς Ἀσίας.
αυτός ήταν ορισμένο από τη μοίρα να εξουσιάσει την Ασία.
Ἦν δὲ ὁ δεσμὸς ἐκ φλοιοῦ κρανίας
Ο δεσμός ήταν από φλούδα κρανιάς
καὶ τούτου οὔτε τέλος οὔτε ἀρχὴ ἐφαίνετο.
και δε φαινόταν ούτε το τέλος ούτε η αρχή του.
Ἀλέξανδρος δὲ, ὡς ἀπόρως μὲν εἶχεν ἐξευρεῖν  λύσιν τοῦ δεσμοῦ,
Ο Αλέξανδρος, επειδή αδυνατούσε να βρει τη λύση του δεσμού,
ἄλυτον δὲ περιιδεῖν οὐκ ἤθελε,
αλλά και δεν ήθελε να τον αφήσει άλυτο,
(φοβούμενος) μή τινα καὶ τοῦτο ἐς τοὺς πολλοὺς κίνησιν ἐργάσηται,
γιατί φοβόταν μήπως αυτό προκαλέσει κάποια αναταραχή στο πλήθος,
παίσας τῷ ξίφει διέκοψε τὸν δεσμὸν καὶ λελύσθαι ἔφη.
αφού χτύπησε το δεσμό με το ξίφος του, τον έκοψε και είπε ότι λύθηκε.
Ἀπηλλάγη δ’ οὖν ἀπό τῆς ἁμάξης
Απομακρύνθηκε, λοιπόν, από την άμαξα
αὐτός τε καὶ οἱ ἀμφ’ αὐτόν
ο ίδιος και οι σύντροφοί του
ὡς τοῦ λογίου τοῦ ἐπὶ τῇ λύσει τοῦ δεσμοῦ ξυμβεβηκότος.
με την ιδέα ότι είχε εκπληρωθεί ο χρησμός για τη λύση του δεσμού.
Καὶ γὰρ καὶ τῆς νυκτός ἐκείνης  βρονταί τε
Και πράγματι τη νύχτα εκείνη βροντές
καὶ σέλας  ἐξ οὐρανοῦ ἐπεσήμηναν·
και λάμψη από τον ουρανό έδωσαν σημείο επιδοκιμασίας·
καὶ ἐπὶ τούτοις ἔθυε τῇ ὑστεραίᾳ Ἀλέξανδρος
γι’ αυτό το λόγο ο Αλέξανδρος την επόμενη μέρα πρόσφερε θυσία
τοῖς φήνασι θεοῖς
στους θεούς που του φανέρωσαν
τὰ τε σημεῖα καὶ τὴν  λύσιν τοῦ δεσμοῦ.
τα σημάδια και τον τρόπο λύσης του δεσμού.

© Ελληνικός Πολιτισμός -  Γιάννης Παπαθανασίου-Κατερίνα Πρανδέκου


Παράλληλα κείμενα

Ο Πλούταρχος, ο οποίος συνέγραψε τη βιογραφία του Αλεξάνδρου, παραθέτει δύο εκδοχές σχετικά με τη λύση του γόρδιου δεσμού.

Κείμενο

Οἱ μὲν οὖν πολλοί φασι, τῶν δεσμῶν τυφλὰς ἐχόντων τὰς ἀρχὰς καὶ δι' ἀλλήλων πολλάκις σκολιοῖς ἑλιγμοῖς ὑποφερομένων, τὸν Ἀλέξανδρον ἀμηχανοῦντα λῦσαι, διατεμεῖν τῇ μαχαίρᾳ τὸ σύναμμα, καὶ πολλὰς ἐξ αὐτοῦ κοπέντος ἀρχὰς φανῆναι. Ἀριστόβουλος δὲ καὶ πάνυ λέγει ῥᾳδίαν αὐτῷ γενέσθαι τὴν λύσιν, ἐξελόντι τοῦ ῥυμοῦ τὸν ἕστορα καλούμενον, ᾧ συνείχετο τὸ ζυγόδεσμον, εἶθ' οὕτως ὑφελκύσαντι τὸν ζυγόν.

Πλούταρχος, Ἀλέξανδρος 18.3-4


Μετάφραση

Οι πολλοί, λοιπόν, ισχυρίζονται, επειδή δε φαίνονταν οι άκρες των σχοινιών και επειδή είχαν δεθεί με αλλεπάλληλους κόμπους και ο Αλέξανδρος δεν ήξερε να τον λύσει, ότι έκοψε με το ξίφος τον δεσμό και, όταν κόπηκε, ότι φάνηκαν πολλές άκρες απ’ αυτόν. Ο Αριστόβουλος πάλι λέει ότι η λύση γι’ αυτόν ήταν πολύ εύκολη, αφού αφαίρεσε από τον άξονα (το τιμόνι) της άμαξας τον ονομαζόμενο πάσσαλο, με τον οποίο συγκρατιόταν το ζυγόδεσμο και έπειτα απομάκρυνε έτσι τον ζυγό.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου